Κυριακή 3 Σεπτεμβρίου 2017

Κυριακή ΙΓ’ Ματθαίου, Ευαγγ. Ανάγνωσμα: Ματθαίου 21, 33-42

Άνθρωπος ην οικοδεσπότης όστις εφύτευσεν αμπελώνα και φραγμόν αυτώ περιέθηκεν καί ώρυξεν εν αυτώ ληνόν και ωκοδόμησεν πύργον, και εξέδοτο αυτόν γεωργοίς, και απεδήμησεν. ότε δε ήγγισεν ο καιρός των καρπών, απέστειλεν τους δούλους αυτού προς τους γεωργούς λαβείν τους καρπούς αυτού. και λαβόντες οι γεωργοί τους δούλους αυτού ον μεν έδειραν, ον δε απέκτειναν, ον δε ελιθοβόλησαν. πάλιν απέστειλεν άλλους δούλους πλείονας των πρώτων, και εποίησαν αυτοίς ωσαύτως. ύστερον δε απέστειλεν προς αυτούς τον υιόν αυτού λέγων· εντραπήσονται τον υιόν μου. οι δε γεωργοί ιδόντες τόν υιόν είπον εν εαυτοίς, Ούτος εστιν ο κληρονόμος• δεύτε αποκτείνωμεν αυτόν και σχώμεν την κληρονομίαν αυτού. και λαβόντες αυτόν εξέβαλον έξω του αμπελώνος και απέκτειναν. όταν ουν έλθη ο κύριος του αμπελώνος, τι ποιήσει τοις γεωργοίς εκείνοις; λέγουσιν αυτώ· κακούς κακώς απολέσει αυτούς, και τον αμπελώνα εκδώσεται άλλοις γεωργοίς, οίτινες αποδώσουσιν αυτώ τους καρπούς εν τοις καιροίς αυτών. λέγει αυτοίς ο Ιησούς· ουδέποτε ανέγνωτε εν ταις γραφαίς, λίθον όν απεδοκίμασαν οι οικοδομούντες ούτος εγενήθη εις κεφαλήν γωνίας· παρά κυρίου εγένετο αύτη, και έστι θαυμαστή εν οφθαλμοίς ημών;
Απόδοση
Aκούστε μια άλλη παραβολή. Ένας γαιοκτήμονας φύτεψε ένα αμπέλι,  το περίφραξε, έσκαψε σ’ αυτό πατητήρι, έχτισε πύργο, το νοίκιασε σε γεωργούς κι έφυγε σε άλλον τόπο. Όταν έφτασε ο καιρός της καρποφορίας, έστειλε τους δούλους του στους γεωργούς να πάρουν το μερίδιό του από τους καρπούς. Oι γεωργοί όμως έπιασαν τους δούλους του, κι άλλον τον έδειραν, άλλον τον σκότωσαν, κι άλλον τον λιθοβόλησαν. Ξανάστειλε άλλους δούλους, περισσότερους από τους πρώτους και τους έκαναν τα ίδια. Τελευταίο έστειλε το γιο του λέγοντας: «θα σεβαστούν το γιο μου». Oι γεωργοί όμως όταν είδαν το γιο, είπαν μεταξύ τους: «αυτός είναι ο κληρονόμος. Εμπρός, ας τον σκοτώσουμε και ας αρπάξουμε την κληρονομιά του». Τον έπιασαν, τον έβγαλαν έξω από το αμπέλι και τον σκότωσαν. Όταν λοιπόν έρθει ο ιδιοκτήτης του αμπελιού, τι θα κάνει σ’εκείνους τους γεωργούς; Tου λένε: « Επειδή είναι κακοί, θα τους εξολοθρεύσει με το χειρότερο τρόπο και θα ενοικιάσει το αμπέλι σε άλλους γεωργούς, που θα του δίνουν τους καρπούς στην εποχή τους». Tους λέει ο Iησούς: «Ποτέ σας δε διαβάσατε στις Γραφές;  Ο λίθος που πέταξαν σαν άχρηστο οι οικοδόμοι, αυτός έγινε αγκωνάρι· ο Kύριος το έκανε αυτό κι είναι αξιοθαύμαστο στα μάτια μας.
Σχολιασμός
 Στη σημερινή ευαγγελική περικοπή αναπτύσσεται η παραβολή των κακών γεωργών, την οποία συναντούμε επίσης στο κατά Μάρκον (Μκ. 12, 1-12) και στο κατά Λουκάν (Λκ. 20, 9-19) ιερό Ευαγγέλιο. Ο Ιησούς Χριστός εισέρχεται στο Ναό των Ιεροσολύμων και διδάσκει το λαό. Τότε οι αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι, γεμάτοι αγανάκτηση για το θείο έργο του Ιησού, Τον ρωτούν με ποια εξουσία ενεργεί και ποιος Του την παραχώρησε (Μτ. 21, 23). Ο Κύριος, θέλοντας να απαντήσει σ’ αυτούς και να τους διδάξει, εκφωνεί την παραβολή των δύο υιών (Μτ. 21, 28-32) και αμέσως μετά τη σημερινή παραβολή των κακών γεωργών.
 Στην παραβολή αναφέρεται ότι κάποιος οικοδεσπότης φύτεψε αμπέλι, το περίφραξε, έκτισε μέσα πύργο και πατητήρι και στη συνέχεια το ενοικίασε σε κάποιους γεωργούς. Την εποχή της καρποφορίας ο οικοδεσπότης έστειλε τους δούλους του για να πάρουν μερίδιο από τους καρπούς, αλλά οι γεωργοί τούς έδειραν, τούς λιθοβόλησαν, τούς σκότωσαν. Τα ίδια ακριβώς έκαναν και όταν ο οικοδεσπότης έστειλε για δεύτερη φορά περισσότερους δούλους από τους πρώτους. Ο οικοδεσπότης δείχνει μακροθυμία και στέλλει τον υιό του, αφού σκέφτεται ότι αυτόν πρέπει να τον σεβαστούν. Οι γεωργοί μένουν αδιόρθωτοι και σκοτώνουν κακήν κακώς και τον υιό του αφέντη τους. Η παραβολή ολοκληρώνεται με την ερώτηση του Ιησού τι πρέπει να πράξει ο οικοδεσπότης και με την απόκριση αυτών που άκουγαν τον Ιησού ότι πρέπει να εξολοθρεύσει τους γεωργούς και να ενοικιάσει το αμπέλι σε άλλους.
 O οικοδεσπότης δεν είναι άλλος από τον Ίδιο το Θεό και αμπελώνας είναι το Ιουδαϊκό έθνος, το οποίο ο Κύριος εξέλεξε για να σώσει δια μέσω του ολόκληρη την ανθρωπότητα: «Ο γάρ αμπελών Κυρίου Σαβαώθ οίκος του Ισραήλ» (Ησ. 5, 7). Φραγμός του αμπελώνα είναι ο νόμος, ο οποίος προστάτευε το λαό από την αμαρτία και την απομάκρυνση από το Θεό. Πατητήρι είναι το θυσιαστήριο, πύργος ο Ναός των Ιεροσολύμων και γεωργοί οι αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι του λαού.
 Οι απεσταλμένοι δούλοι είναι οι θεοκήρυκες προφήτες που έστειλε ο Θεός στο Ιουδαϊκό γένος για να λάβουν τους καρπούς της θεοσέβειας, της τήρησης των εντολών και των έργων της αρετής. Βέβαια αυτοί είτε δάρθηκαν όπως τον προφήτη Μιχαία (Γ΄ Βασιλειών 22, 24), είτε φονεύθηκαν όπως το Ζαχαρία «μεταξύ του ναού και του θυσιαστηρίου» (Ματθ. 23, 35), είτε λιθοβολήθηκαν όπως τον Ιερεμία. Η αποστολή των προφητών διήρκεσε μέχρι τις ημέρες του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, τον οποίο αποκεφάλισαν (Λκ. 20, 12). Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος γράφει χαρακτηριστικά: «Εκείνοι που δεν είχαν να δώσουν, αν και ήταν οφειλέτες, δεν έπρεπε να αγανακτούν ούτε να επιδεικνύουν σκληρότητα, αλλά να παρακαλούν. Αυτοί όμως, όχι μόνο αγανάκτησαν, αλλά και γέμισαν τα χέρια τους με αίμα, και αν και έπρεπε να τιμωρηθούν, ζήτησαν να γίνουν τιμωροί. Γι’ αυτό και έστειλε και δεύτερους και τρίτους απεσταλμένους για να αποδειχθεί η κακία τους και η φιλανθρωπία του Θεού» (Αγ. Ιωάννη Χρυσοστόμου, Εξήγηση στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, Ομιλία 68η , ΕΠΕ Τόμος 11Α).
 Μετά τους προφήτες ο Θεός έστειλε τον ίδιό Του τον Υιό, που όντας τἐλειος Θεός έγινε και τέλειος άνθρωπος, προσφέροντας έτσι στην ανθρώπινη φύση το δραστικότερο φάρμακο: τη θεότητά Του. Τα λόγια της παραβολής «Και λαβόντες αυτόν (τον υιόν), εξέβαλον έξω του αμπελώνος, και απέκτειναν (οι γεωργοί)», είναι όχι μόνο παραβολικά αλλά και προφητικά, αφού ο Θεάνθρωπος Ιησούς τα είπε για τον εαυτό Του πριν αυτά συμβούν. Οι αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι του λαού αν και είχαν χρέος να Τον σεβαστούν, να πιστεύσουν σ’ Αυτόν, να μετανοήσουν και να παραμερίσουν κάθε κακία τους, εντούτοις Τον οδηγούν στο Γολγοθά και εκεί Τον σκοτώνουν με σταυρικό θάνατο.
 Στην ερώτηση του Κυρίου πώς πρέπει να αντιμετωπίσει ο οικοδεσπότης τους γεωργούς εκείνους, οι αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι απαντούν ότι επιβάλλεται να τους εξολοθρεύσει με το χειρότερο τρόπο και να ενοικιάσει το αμπέλι σε άλλους γεωργούς που θα προσκομίζουν μερίδιο των καρπών. Κατ’ αυτό τον τρόπο υπογράφουν οι ίδιοι την καταδίκη τους, αφού ως ιερείς είχαν το χάρισμα της ιεροσύνης και χωρίς να το γνωρίζουν προφήτευσαν τα αληθινά (πρβλ. Αγ. Ιωάννου του Δαμασκηνού, Λόγος στην παραβολή του αμπελώνος και στη ξηρανθείσα συκή, ΕΠΕ Τόμος 9). «΄Αλλοι γεωργοί» είναι οι Άγιοι Απόστολοι και οι συνεχιστές του έργου τους, που εργάζονται στον αμπελώνα του νέου Ισραήλ, δηλαδή της Εκκλησίας.
 Μέσα από τη σημερινή παραβολή προβάλλεται με εντυπωσιακό τρόπο η χωρίς όρια αγάπη του Θεού για τον κόσμο, παρά τις αμαρτωλές εκδηλώσεις των ανθρώπων και μάλιστα τις εχθρικές προς το Θεό. Πραγματικά! Η συμπεριφορά του οικοδεσπότη είναι από πολλές απόψεις ακατανόητη, αν αυτή εξεταστεί λογικά. Πόσο ενδιαφέρον έδειξε για τη δημιουργία του αμπελώνα! Καλλιέργησε ο ίδιος το χωράφι, φύτεψε ο ίδιος τα κλήματα και περίφραξε το αμπέλι, έκτισε όχι μόνο πατητήρι για να γίνεται το κρασί αλλά και πύργο για την προστασία των γεωργών και του κτήματος. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος σχολιάζει: «Πρόσεχε τη μεγάλη πρόνοια (του οικοδεσπότη) γι’ αυτούς (τους γεωργούς) και την απερίγραπτη απραξία τους. Καθ’ όσον αυτά που ήταν έργο των γεωργών, τα έκανε ο ίδιος· τοποθέτησε δηλαδή το φράκτη, φύτεψε το αμπέλι και όλα τα άλλα· και άφησε γι’ αυτούς μικρό έργο, το να φροντίζουν για το αμπέλι και να διαφυλάττουν εκείνα που τους εμπιστεύθηκαν. Γιατί τίποτα δεν παραλήφθηκε, αλλά έγιναν τα πάντα στην εντέλεια» (Αγ. Ιωάννη Χρυσοστόμου, Εξήγηση στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, Ομιλία 68η , ΕΠΕ Τόμος 11Α).
 Και ο οικοδεσπότης Θεός δεν περιορίζεται στα προαναφερθέντα. Δείχνει υπερβολική μακροθυμία όταν οι κακοί γεωργοί ραπίζουν, λιθοβολούν και σκοτώνουν τους απεσταλμένους Του. Δεν αγανακτεί, αλλά στέλνει και άλλους προφήτες, περισσότερους από τους πρώτους. Όταν και αυτοί έχουν την ίδια αντιμετώπιση με τους πρώτους, δεν εξοργίζεται, αλλά στέλνει τον μονογενή Υιό Του, αφού αυτόν έπρεπε να τον σεβαστούν. Εύστοχα είναι τα σχόλια του αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού στο συγκεκριμένο σημείο: «(Κατέβηκε ο Υιός και Λόγος του Θεού) κατ’ οικονομίαν για χάρη μας από τις πατρικές αγκάλες στη γη, για να έλθουμε και εμείς με την προαίρεσή μας από τη μητέρα γη προς αυτόν· φανέρωσε έτσι τον υπερβολικό πλούτο της αγάπης του προς εμάς. Διότι κανείς δεν μπορεί «να θυσιάζει τη ψυχή του για τους φίλους του» (Ιω. 15,13). {…}Και φίλους εννοώ όχι αυτούς που τον αγαπούν, αλλά αυτούς που εκείνος ποθεί. Διότι εμείς τον μισήσαμε, τον απαρνηθήκαμε και γίναμε δούλοι σε άλλον, αυτός όμως έμεινε σταθερός έχοντας αμετάβλητη την προς εμάς αγάπη του» (Αγ. Ιωάννου του Δαμασκηνού, Λόγος στην παραβολή του αμπελώνος και στη ξηρανθείσα συκή, ΕΠΕ Τόμος 9).
 Εμείς λοιπόν, ας προσπαθήσουμε να ανταποκριθούμε στην τόσο μεγάλη αγάπη του Θεού για μας, που είμαστε με το Άγιο Βάπτισμα φυτεμένοι στο νέο αμπελώνα Του, την Εκκλησία. Ας αποφύγουμε να ομοιάσουμε με τους κακούς γεωργούς στην αχαριστία και στη σκληρότητα κι ας αποδώσουμε στον Κύριο καρπούς μετανοίας και έργων φιλανθρωπίας. Ας απολαύσουμε τους σωτήριους καρπούς της ενανθρώπησης του Υιού του Θεού, ας πιστεύσουμε ακράδαντα σ’ Αυτόν κι ας Τον δεκτούμε στη ζωή και στην καρδιά μας. Αμήν!
http://www.imconstantias.org.cy/25014-2/

Δεν υπάρχουν σχόλια: