ΑΓΑΠΗ ΣΤΟΝ ΘΕΟ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΛΗΣΙΟΝ

            Στην σημερινή ευαγγελική περικοπή, αγαπητοί αδελφοί, ο Χριστός διηγείται τήν παραβολή τού αγνώμονος δούλου. Κάποιος βασιλιάς θέλησε να λογαριαστεί με τούς δούλους του. Κάλεσε τον πρώτο, ο οποίος τού όφειλε δέκα χιλιάδες τάλαντα. Δεν είχε όμως να τού τα επιτρέψει. Τότε ο βασιλιάς είπε να πουληθούν αυτός, η γυναίκα του, τα παιδιά του και όλα όσα είχε, για να εξοφλήσει το χρέος. Ο δούλος γονάτισε και παρακάλεσε τον βασιλιά να τού δώσει λίγο χρόνο για να τού αποδώσει ό,τι τού οφείλει. Έτσι κι έγινε. Επιστρέφοντας ο δούλος συναντάει στον δρόμο έναν συνάδελφό του που τού όφειλε ένα ασήμαντο ποσό. Άρχισε να τον εκβιάζει, να τού βάζει κυριολεκτικά θηλειά σ΄τον λαιμό, για να τού τα επιστρέψει. Εκείνος μη μπορώντας να ανταποκριθεί, τού ζήτησε λίγη προθεσμία, αλλά ο πρώτος δούλος ήταν ανένδοτος και τον έκλεισε στήν φυλακή μέχρις ότου ξεχρεώσει. Οι άλλοι δούλοι που είδαν τό περιστατικό και ήταν και μάρτυρες τής επιείκειας τού βασιλιά στόν πρώτο δούλο, πήγαν και ανάφεραν λεπτομερώς τό τί συνέβη στόν βασιλιά. Ο βασιλιάς κάλεσε τον άσπλαχνο δούλο και τον ρώτησε γιατί δεν ελέησε τον αδελφό του, αφού και ο ίδιος πρίν από λίγο ελεήθηκε από τον κύριό του· άλλωστε τό ποσό ήταν πολύ μικρότερο. Τότε τον παρέδωσε στούς βασανιστές μέχρι να αποδώσει τό οφειλόμενο. Καταλήγοντας ο Χριστός λέει ότι ούτε ο επουράνιος Πατέρας μας θα μας συγχωρέσει αν δεν συγχωρούμε τούς αδελφούς μας.

            Στό προηγούμενο κήρυγμα μιλήσαμε για τήν ωφέλεια τών γονυκλισιών. Εδώ, βλέπουμε τον αγνώμονα δούλο να γονυπετεί ενώπιον τού κυρίου του, να λαμβάνει το ποθούμενο, αλλά τελικά η καρδιά του να παραμένει σταθερά προσανατολισμένη προς την ακαμψία και τήν σκληρότητα. Ούτε οι μετάνοιες, ούτε η φιλανθρωπία και η ευσπλαχνία τού βασιλιά τον αλλοίωσαν.

            Πολλοί, κατ’ αναλογίαν, είναι οι Χριστιανοί εκείνοι που αναπαύονται στήν εξωτερική ευσέβεια, αλλά εσωτερικά είναι γεμάτοι υπερηφάνεια, οίηση, εγωισμό, αλαζονεία, έπαρση και αυτό φαίνεται στήν σχέση με τον πλησίον τούς, έναντι τού οποίου δείχνουν μια νομικού τύπου σκληρότητα και μια αυτάρκεια που τούς οδηγούν από πλευράς πνευματικής, χωρίς να παραλείπονται και οι ψυχολογικές παράμετροι, σε μια ιδιωτικού τύπου θεολογία εξουθένωσης τού πλησίον και αναγόρευσης τού εαυτού τους σε αλάθητο.

            Πάνω στόν Σταυρό, ο Χριστός κατέσχισε το χρεόγραφο τών αμαρτιών μας μια για πάντα. Οι αμαρτίες μας είναι αναρίθμητες. Τό αίμα τού Κυρίου που έβαψε τό Τίμιο Ξύλο, εξαφάνισε τα χρέη μας. Τό σώμα και τό αίμα τού Χριστού που παίρνουμε στήν θεία Λειτουργία, με τήν κατά τό δυνατόν επαρκή προετοιμασία, μας ξεπλένει από κάθε κηλίδα και ρύπο. Απέναντι στήν τόσο μεγάλη δωρεά τού Θεού, εμείς τί κάνουμε; Δεν μπορούμε να συγχωρήσουμε τό μικρό ή μεγάλο σφάλμα τού διπλανού μας, έστω και απέναντί μας; Πώς θα μας συγχωρέσει ο Χριστός;

            Όταν απαγγέλουμε τό «Πάτερ ημών», ας προσέξουμε τά λόγια που λέμε: παρακαλούμε τον Κύριο να αφήσει τα χρέη μας, έχοντας όμως σαν δεδομένο ότι κι εμείς συγχωρούμε τα χρέη τού πλησίον μας σ’ εμάς όποια και όσα κι αν είναι αυτά· σε σύγκριση με αυτά που μας έχει συγχωρέσει ο Χριστός, αυτά που καλούμαστε να συγχωρέσουμε είναι σταγόνα στόν ωκεανό. Άρα, αν κάποιος ισχυριζόταν ότι λέμε ψέματα στό «Πάτερ ημών», σαφώς και δεν θα είχε άδικο.

            Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς αναφέρει ότι όλοι μας μπορούμε να έρθουμε στήν θέση τού αχάριστου δούλου. Ανεξόφλητο δάνειο είναι ο λόγος τού Θεού. Συμμετέχοντας στήν μυστηριακή ζωή τής Εκκλησίας, κοσμούμαστε με τά χαρίσματα τού Αγίου Πνεύματος: αυτά αποτελούν τό δάνειο. Μέσα στόν χώρο τής Εκκλησίας καλούμαστε να αξιοποιήσουμε και να αυξήσουμε τόσο τα τάλαντα που έλαβε ο καθένας από εμάς, όσο και τά χαρίσματα και τα ουράνια δωρήματα που λαμβάνει κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Στό τέλος τής πνευματικής πορείας ή και στό μεταξύ, προσφέρει ο πιστός ολόκληρη τήν ύπαρξή του αγιασμένη στόν Θεό. Τούτο ισοδυναμεί με τήν εξόφληση τού δανείου. Στήν πορεία δεν αποκλείονται και λάθη και αστοχίες και πτώσεις, μέσα από τίς οποίες ταπεινώνεται κανείς. Ο ταπεινός δεν θα απελπιστεί, αλλά γρήγορα θα προστρέξει γονυπετών στόν πανοικτίρμονα Θεό λέγοντας πάλι τό «μακροθύμησον επ’ εμοί και πάντα σοι αποδώσω».

            Να μιμηθούμε τήν φιλανθρωπία και φιλευσπλαχνία τού βασιλιά τής παραβολής και να μείνουμε, αγαπητοί αδελφοί, μακριά από τήν τυπολατρία, που αποτελεί τον πνευματικό καρκίνο τής σημερινής εποχής, τήν εριστικότητα και τήν σκληρότητα και ακαμψία απέναντι στό γράμμα τού εκκλησιαστικού νόμου. Τό γράμμα σκοτώνει, το πνεύμα και η Χάρη ζωοποιούν. Αναγνωρίζοντας αυτό το πνεύμα, θα μάθουμε να μακροθυμούμε και θα μένει κατά το δυνατόν μακριά από εμάς ο πειρασμός να εξουθενώσουμε και να καταδικάσουμε τον πλησίον μας «υπέρ ού Χριστός απέθανε» .

Αρχιμ. Ε.Τ.