Ἡ φωτιὰ τῆς ἐπαναστάσεως εἶχε ἀνάψῃ σὲ δύο σημεῖα.
Στὰ Βόρεια, μὲ τὸνἈλέξανδρο Ὑψηλάντη, ποὺ ὅμως πιὰ κόντευε νὰ σβήσῃ, καὶ στὰ Νότια, στὴν Πελοπόννησο, στὰ νησιά, στὴν Κρήτηκαὶ στὴν θάλασσα, ὅπου οἱ Ἕλληνες σημείωναν τὴν μίαν ἐπιτυχία μετὰ τὴν ἄλλην.
Μετὰ τὸ μεγάλο κατόρθωμα τοῦ Παπανικολῆ στὴν Ἐρεσσό, στὶς 27 Μαΐου τοῦ 1821, ἡ διάθεσις τῶν Ἑλλήνων εἶχε βελτιωθῇ καὶ τὸ ἠθικό τους ἦταν στὰ ὕψη. Ὅμως οἱ Τοῦρκοι δὲν θὰ ἐπέτρεπαν νὰ περάσῃ κάτι τέτοιο δίχως ἀντίποινα.
Ἤδη ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τῆς ἐπαναστάσεως οἱ διωγμοί, οἱ σφαγὲς καὶ οἱ καταστροφὲς ἦταν ἀνεκδιήγητες.
Στὴν θάλασσα, μετὰ τὴν ἀνατίναξι τοῦ ντελινιοῦ «Νικητῆς» οἱ Τοῦρκοι ἀπέφευγαν τὴν ἐπαφὴ μὲ τοὺς δικούς μας. Ἔφθασαν μάλλιστα στὸ σημεῖον βαρκοῦλες νὰ κυνηγοῦν φρεγάτες…
Ἀλλὰ στὴν στεριά, καὶ ἰδίως σὲ περιοχὲς ποὺ δὲν εἶχε παρουσιαστῆ κάποια σοβαρὴ δράσις, εἶχαν τὸν πρῶτο λόγο.
Μία πόλις ποὺ εὑρίσκετο πολὺ κοντὰ στὴν Κωνσταντινούπολι, δῆλα δὴ πλάι στὸ κέντρο τῆς ὀθωμανικῆς αὐτοκρατορίας, ἦταν οἱ Κυδωνίες, ἤ τὸ Ἀϊβαλί, ὅπως τὴν ἀποκαλοῦσαν οἱ ὀθωμανοί.
Ὅταν διεπίστωσε ὁ στόλος μας πὼς δὲν θὰ σταθῇ ὁ στόλος τοῦ ἐχθροῦ γιὰ πόλεμο, στὴν ἀρχὴ στάθηκε στὴν Ἴμβρο. Διαπιστώνοντας ὅμως πὼς ἀδίκως περίμεναν κάποιαν ναυμαχία, κατέληξαν στὰ Μοσχονήσια.
Τὰ Μοσχονήσια εἶναι κάτι μικρὰ νησάκια στὸν κόρφο τοῦἈδραμυτίου.Γνώριζαν οἱ δικοί μας πὼς ἤδη εἶχαν ξεκινήσῃ οἱ σφαγές καὶ θέλησαν νὰ διασώσουν ὅσο τὸ δυνατὸν περισσοτέρους κατοίκους, ἀπὸ τὶς Κυδωνίες.
Στὶς Κυδωνίες ζοῦσαν τότε περισσότεροι ἀπὸ τριάντα χιλιάδες Ἕλληνες.
Μία πόλις ἡμιαυτόνομη, ποὺ μετὰ τὴν ἀνατίναξι τοῦ ντελινιοῦ στὴν Ἐρεσσό, κινδύνευε μὲ ἀπόλυτο καταστροφή. Ἤδη τὸ μένος τῶν Τούρκων εἶχε ἀρχίσῃ νὰ ξεσπᾷ στὴν πόλι καὶ στοὺς κατοίκους της.
Οἱ ἐπιχειρήσεις διασώσεως τῶν Ἑλλήνων στὸν κόλπο τῶν Κυδωνιῶν ξεκίνησαν στὶς 2 Ἰουνίουτοῦ 1821. Κι ἐκείνην τὴν ἡμέρα, μετὰ τὶς ἐπιχειρήσεις διασώσεως, ὅταν πιὰ οἱ Ἕλληνες εἶχαν ἀπομακρυνθῇ, οἱ ὀθωμανοὶ ξέσπασαν ὅλο τὸ μένος τους στοὺς ἀμάχους.
Στὸ λιμάνι τῶν Κυδωνιῶν δὲν μποροῦσαν νὰ εἰσέλθουν τὰ δικά μας, διότι τὰ νερὰ ἦταν ῥηχά. Κατεβάζουν λέμβους, φορτώνουν καὶ μερικὰ κανόνια καὶ ἀρχίζουν νὰ πηγαινοέρχονται τὰ πληρώματα στὸ λιμάνι τῶν Κυδωνιῶν, μὲ στόχο νὰ διασώσουν ὅσους μποροῦσαν ἀπὸ τοὺς κατοίκους.
Πράγματι, καταφέρνουν νὰ ἀνακόψουν τὴν ὁρμὴ τῶν Τούρκων καὶ νὰ δώσουν χρόνο στοὺς κατοίκους νὰ τρέξουν πρὸς τὸ λιμάνι. Ἄνθρωποι κάθε ἡλικίας τότε, μὲ τὴν ψυχὴ στὸ στόμα, μὲ μπόγους καὶ μὲ αἵματα ἐπάνω τους, ξεχύθηκαν ἀπελπισμένοι πρὸς τοὺς δικούς μας.
Πόσους ὅμως νά χωρέσουν πιά τά πλοῖα μας; Οἱ λέμβοι μεταφέρουν ἀδιάκοπα ἀπελπισμένους, ἀλλὰ ἀπὸ παντοῦ ξεπηδοῦν κι ἄλλοι… Κι ἄλλοι…. Πόσους πιά νά φορτώσουν;
Μόνον στὸν «Ἀγαμέμνονα» τοῦ Τσαμαδοῦ ἀνέβηκαν 870.
Ὅταν πιὰ θὰ βούλιαζαν τὰ πλοῖα μας ἀπὸ τὸ ἀνθρωπομάνι, ξεκίνησαν νὰ φύγουν. Εἶχαν ὅμως ἀπομείνῃ στὴν στεριὰ ἀκόμη χιλιάδες… Οἱ Τοῦρκοι τοὺς ἀποτελείωσαν. Τοὺς ἄντρες ἔσφαξαν καὶ τὰ γυναικόπαιδα ἐπωλήθησαν στὰ σκλαβοπάζαρα ἤ ἐσύρθησαν στὴν ἀτίμωσι.
Ὅσοι ξέφυγαν σκορπίστηκαν στὰ νησιά… Τὰ Ψαρά, ἡ Αἴγινα, ἡΣκύρος, ἡ Ὕδρα, οἱ Σπέτσες πλημμύρισαν…
Καὶ οἱ πρόσφυγες γιὰ νὰ ἐπιβιώσουν ἔπεσαν ἄλλοι στὴν ἐπαιτεία κι ἄλλοι στὴν ἐξαρτημένη ἐργασία…
Ἀρκετοὶ ἀπὸ αὐτοὺς πολέμησαν τὸν τύραννο στοὺς ἀγῶνες ποὺ ἀκολούθησαν.
Φιλονόη.
Πληροφορίες ἀπὸ τὴν «Ἐπανάστασι τοῦ ’21» τοῦ Δημητρίου Φωτιάδου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου